Əsl vətəni Cənubi Amerika olan kartof ölkəmizdə 19-cu əsrdən etibarən əkilib- becərilir. Lakin artıq o özünü Azərbaycanda geniş yayılmış bir kənd təsərrüfatı bitkisi kimi təsdiqləyib. Buna səbəb aclıq və müharibə illərində onun çörəyi əvəz edə bilmək keyfiyyətidir. Kartof yumrularının tərkibində quru maddə, nişasta, həll olmuş sulu karbonlar, qlükoza və s. vardır. Elə bu keyfiyyətlərinə görə də insanlar onu cox vaxt “ikinci çörək” adlandırırlar. Ölkəmizdə ərzaq tutumlu məhsulların istehsalına üstünlük verildiyi üçün kartofçuluq da inkişaf etdirilməkdədir.
Kartofdan müxtəlif xörəklər və salatlar hazırlanılır. Təkcə kartof nişastasından 500 dən çox məhsul istehsal olunur. Xalq təbabətində də müxtəif xəstəliklərin müalicəsində kartof şirəsindən geniş istifadə olunur. Məsələn, mədə yarasında, tənəffüs orqanları, onikibarmaq bağırsaq xəstəliklərinin müalicəsində və s. Kartof şirələri dəridə əmələ gələn ləkələri təmizləyir, ağardır, sifətə təravət, gözəllik gətirir. Onun Azərbaycanda adambaşına illik istehlak norması 50 kiloqramdır ki, bu da taxıl və tərəvəz məhsullarından sonra üçüncü sıradadır.
Dövlət Statistika Komitəsi xəbər verir ki, ötən il ölkəmizdə 1 milyon 62 min tona yaxın kartof istehsal olunub. Əvvəlki ilə nisbətən ötən il kartofun istehsalında 2,3 faiz artım var. Bu, hər hektardan 184 sentner məhsul deməkdir. Məhsuldarlıq əvvəlki ildəkindən 10 sentner çoxdur.
Hər biri ayrı-ayrılıqda 180 min tona yaxın məhsul istehsal edən Tovuz və Cəlilabad rayonları bu sahədə liderdirlər. 155 min tona yaxın məhsul toplayan Şəmkir, 127 min tona yaxın kartof tədarük edən Gədəbəy rayonları sonrakı yerləri bölüşürlər. Qazax 35 min tondan çox, Qusar 33 min, Sabirabad 30 min tona yaxın məhsul istehsal edərək kartofçuluqda önəmli göstəriciyə nail olub.
Nəriman CAVADOV,
“Respublika”.
