Bildiyimiz kimi, mayın 25-də Moskvada Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev, Rusiya Federasiyasının Prezidenti Vladimir Putin və Ermənistan Respublikasının baş naziri Nikol Paşinyan arasında üçtərəfli Zirvə görüşü keçirildi.
Görüş Ali Avrasiya İqtisadi Şurasının iclası çərçivəsində baş tutdu. Moskva görüşünü Vaşinqton və Brüssel görüşünün davamı kimi qiymətləndirə bilərik. Çünki hər iki görüş müsbət nəticələnmişdi. Brüssel görüşündə Paşinyan Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü Aİ səviyyəsində tanımağa məcbur oldu. Vaşinqton və Brüssel danışıqlarından bir neçə gün sonra Nikol Paşinyan Qarabağ da daxil olmaqla, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıdığını bəyan etdi. Moskva görüşü isə təsdiq etdi ki, Rusiya Azərbaycan və Ermənistan arasında vəziyyətin nizamlanmasında vasitəçi kimi fəal rol oynamaqda könüllüdür. Azərbaycan hər zaman sülh tərəfdarı kimi çıxış edib və etməyə davam edir. Azərbaycanın mövqeyi regionda davamlı sülhün və təhlükəsizliyin təmin edilməsidir.
İyunun 1-də isə “Avropa Siyasi Birliyi”nin Sammiti çərçivəsində Kişineuda Azərbaycan, Ermənistan liderləri, Fransa Prezidenti və Almaniya Kanslerinin iştirakı ilə beştərəfli görüş keçirildi. Moskva görüşündən dərhal sonra baş tutan Kişineu görüşü imkan verəcək ki, Azərbaycan Moskvada əldə etdiyi uğuru Kişineuda da yenidən davam etdirsin.
Qeyd edək ki, beştərəfli görüşdə iyulun 21-də Brüsseldə üçtərəfli görüşün keçirilməsi qərara alınıb. Bu müddət ərzində isə XİN başçıları Vaşinqtonda görüşəcək, sülh müqaviləsilə bağlı danışıqlar aparacaqlar. Ş.Mişelin vasitəçiliyi ilə aparılan bu danışıqlar daha çox koordinasiya xarakteri daşıyır. Fransa və Almaniyanın budəfəki görüşdə iştirakını bütövlükdə qeyri-formal hesab etmək olar.
Qarabağda erməni tərəfinin 30 il ərzində vurduğu zərərlər göz önündədir. Bununla yanaşı, bölgədə separatçı qüvvələr və onlara silah daşınması problemi də mövcuddur. Erməni tərəfinin dayanmadan həyata keçirdiyi təxribatlar və terror əməliyyatları sübut edir ki, qərb qonşumuz sülh danışıqlarında heç də maraqlı deyil. Kişineu görüşündə Almaniya və Fransa liderlərinin iştirakı çox mühümdür. Çünki Azərbaycan tərəfi öz geosiyasi baxış bucaqlarını və Ermənistanın öhdəliklərini Aİ-nin iki aparıcı dövlətinin liderinin diqqətinə çatdırdı. Hər kəs Azərbaycan Prezidentinin bu danışıqları aparmaqda necə usta olduğunun, öz mövqeyini qətiyyətlə müdafiə etdiyinin dəfələrlə şahidi olub. Buna görə də Ermənistanın Azərbaycan tərəfindən hansısa güzəştə nail olmaq planları boşa çıxacaq. Məlum məsələdir ki, sazişin imzalanması ən çox Ermənistan üçün faydalıdır. Dəfələrlə deyildiyi kimi, əgər ermənilər doğru seçim etsələr, bu, onların iqtisadiyyatı üçün faydalı ola bilər. Beləliklə, əhalinin rifah səviyyəsinin bir qədər yüksələ biləcəyi də heç kəs üçün sirr deyil. Lakin Ermənistanda xaosu, anarxiyanı aradan qaldırmaq, görünür, o qədər də asan olmayacaq.
"Respublika".