Bayden administrasiyasının martın 30-da keçirməyi planlaşdırdığı "Demokratiya sammiti" Birləşmiş Ştatların demokratiya, insan hüquq və azadlıqları kimi ümumbəşəri dəyərlərə öz geosiyasi maraqları çərçivəsindən və selektiv yanaşmasının, sözügedən dəyərləri dünyadakı qütbləşməni dərinləşdirmək üçün alətə çevirməsinin mövbəti nümunəsidir.
ABŞ-ın NATO üzrə müttəfiqləri olan Türkiyə və Macarıstanın sammitə dəvət olunmaması isə Vaşinqtonun öz müttəfiqlərinə münasibətdə qeyri-səmimi olduğunu göstərir. Səbəb isə Türkiyə və Macarıstanın öz milli maraqlarını əsas götürmələridir. Bu, onu sübuta yetirir ki, Bayden administrasiyası ABŞ-ın müttəfiqləri sırasında müstəqil siyasət yürüdən, beynəlxalq hüququn norma və prinsiplərinə hörmətlə yanaşan, milli maraqlar müstəvisində mövqelərindən geri çəkilməyən ölkələri deyil, ABŞ-ın maraqlarına görə, öz xalqlarının mənafeyini zərbə altında qoymağa hazır olan siyasi rejimləri görmək istəyir.
Əslində "Demokratiya sammiti" ABŞ-ın demokratiyaya və onun prinsiplərinə olan gerçək münasibətinin göstəricisidir. Əks təqdirdə, vətəndaşlarının söz və ifadə, sərbəst toplaşmaq və digər fundamental azadlıqlarını qanunvericilik səviyyəsində məhdudlaşdıran, siyasi hakimiyyətin opponentlərinə qarşı amansız, barışmaz siyasət yürüdən, kütləvi informasiya vasitələrinin ofislərində, jurnalistlərin evlərində axtarışların aparılmasına sanksiya verən, dinc etirazçılara qarşı zorakılıq tətbiq edən bir rejimin rəhbərlik etdiyi Ermənistan sözügedən "sammit"ə dəvət almamalıydı.
ABŞ-ın "Demokratiya sammiti"ndə nəzərəçarpan paradoksal hallardan biri də parlament üsul-idarəsinin tətbiq olunduğu Cənibi Qafqaz ölkələrindən birinin - Ermənistanın baş nazirinin, Gürcüstanın isə prezidentinin tədbirə dəvət olunmalarıdır. Həm Ermənistanda, həm də Gürcüstanda real hakimiyyət baş nazirə məxsusdur, prezidentlik institutu isə rəmzi xarakter daşıyır. Gürcüstanın mövcud siyasi hakimiyyəti bir çox məsələlərdə ölkənin milli maraqlarını əsas götürdüyü üçün bu ölkənin baş naziri sözügedən sammitə dəvət olunmur. Əvəzində isə sabiq Fransa vətəndaşı və fransız diplomatı - indiki Gürcüstan prezidenti çağırılır.
Bütün bunlar və sammitlə bağlı hər kəsin tanış ola biləcəyi digər məqamlar Ağ Evin məqsədinin demokratiyanın deyil, ABŞ-ın ətrafında yer alan ölkələrin sammitini təşkil etməkdən ibarət olduğunu təsdiqləyir.
Azər KƏRİMLİ,
Milli Məclisin deputatı.
