Türkiyənin "tam müstəqil müdafiə sənayesi" hədəfləri istiqamətində işini davam etdirən STM dəniz layihələri sahəsində Türk Dəniz Qüvvələrini milli və müasir döyüş gəmiləri ilə təchiz etməyə davam edir. Türk Dəniz Qüvvələrinin Göy Vətəndəki qüdrətini gücləndirəcək yeni dəniz platformaları bu günlərdə Yalovada "Güc Mavi Vətənə: Yeni Dəniz Platformalarının Təslim Mərasimi" ilə keçirilən tədbirdə Türk Dəniz Qüvvələri Komandanlığının inventarına daxil olub.

Beləliklə, Türkiyənin dənizdə mühəndislik gücü olan STM Müdafiə Texnologiyaları Mühəndislik və Ticarət A.Ş.-in əsas podratçısı olduğu Türkiyənin ilk milli freqatı ''TCG İstanbul'' (F-515), Logistika Dəstək Gəmisi ''TCG ÜTĞ. Arif Ekmekçi'' (A-575), ''TCG Derya'' və ''Marlin Sida'' Türkiyə Hərbi Dəniz Qüvvələrinə təhvil verilib.

Bununla bağlı Yalovadakı Sefine Gəmiqayırma Zavodunda keçirilən mərasimdə Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan, milli müdafiə naziri Yaşar Gülər, müdafiə sənayesi başçısı prof. Dr. Haluk Görgün, Türkiyə Hərbi Dəniz Qüvvələri komandanı admiral Dr. Ərcüment Tatlıoğlu, STM baş direktoru Özgür Güləryüz, Sefine Tersanesi İdarə Heyətinin üzvü Cəlal Koloğlu və başqa qonaqlar iştirak ediblər.

Tədbirdə STM baş direktoru Özgür Güləryüz, STM olaraq 9 fərqli tərsanədə həyata keçirdikləri 10-dan çox hərbi gəmi layihəsi ilə Türkiyənin hərbi dənizçilikdə çatdığı səviyyədən qürur duyduğunu vurğulayıb: ''Türkiyənin dənizdə mühəndislik gücü olaraq dövrün tələb etdiyi kimi, həm Dəniz Qüvvələrimizin, həm də dost və qardaş ölkələrin donanmasının təyyarə gəmilərindən tutmuş müasir sualtı qayıqlara qədər bütün ehtiyaclarını qarşılayırıq. Biz ehtiyaclarımızı uzaqgörən, müasir və milli imkanlarla qarşılamağa və ölkəmizi dünyada uğurla təmsil etməyə davam edəcəyik".

Ö.Güləryüz Türkiyə Hərbi Dəniz Qüvvələrinə təslim edilən 4 gəmi ilə bağlı deyib: "TCG İstanbul freqatı, dizaynı və texnologiyası ilə dünyanın ən qabaqcıl 5 freqatı arasındadır. "TCG İstanbul" Türkiyədə yerli istehsal nisbəti ən yüksək olan döyüş gəmisidir. Milli freqatımız, yüksək lokalizasiya sürətinə malik, milli elektron döyüş sistemləri, yeni nəsil milli döyüş idarəetmə sistemi və havadan idarə olunan mərmiləri atma qabiliyyəti ilə Mavi Vətəndə ölkəmiz üçün əhəmiyyətli qüvvə olacaq".

Xatırladaq ki, "TCG İstanbul" (F-515) freqatı 23 yanvar 2021-ci ildə suya buraxılıb. Gəminin liman qəbulu sınaqlarının tamamlanmasıyla İstanbul Freqatı 20 iyun 2023-cü il tarixində bayraq qaldırma mərasimindən sonra ilk kruiz təcrübəsinə çıxıb. "TCG İstanbul" Türkiyə Cümhuriyyətinin və Dəniz Akademiyasının 100 illik yubiley tədbirləri münasibətilə Türkiyə Hərbi Dəniz Qüvvələrinin Boğazda keçirdiyi 250 gəmilik rəsmi paradda iştirak edərək vətəndaşları və dənizçiləri salamlayıb. ''TCG İstanbul'' 19 yanvar 2024-cü il tarixində təşkil edilən mərasimlə Türkiyə Dəniz Qüvvələri Komandanlığına təhvil verilib. Türk mühəndislər tərəfindən dizayn edilən, ilk Türk freqatı olan ''TCG İstanbul'' (F-515) quruluşuna görə ADA Sinif korvetlərdən fərqli bir yerə sahibdir. Onun digər I sinif freqatlarının Ada Sinif korvetlərindən fərqi hava ilə idarə olunan mərmiləri daşımaq və atmaq qabiliyyətinə malik olmasıdır. Sualtı və yerüstü döyüşlər, hava hücumundan müdafiə, forpost fəaliyyətləri, kəşfiyyat, müşahidə, hədəf aşkarlama, tanınma, tanınma və erkən xəbərdarlıq missiyaları üçün hazırlanmış milli freqatın uzunluğu 113 metr, eni isə 14,4 metrdir. "TCG İstanbul" İstanbul Gəmiqayırma Komandirliyində Roketsan tərəfindən hazırlanmış ATMACA Kruiz Raketi, MİDLAS Şaquli Atıcı Sistemi, ASELSAN tərəfindən hazırlanmış Gökdəniz Yaxın Hava Hücumundan Müdafiə Sistemi, Cenk-S AESA Radarı və Dəniz Qüvvələrinin rəhbərliyi ilə HAVELSAN tərəfindən hazırlanmış ADVENT Döyüş İdarəetmə Sistemi kimi qabaqcıl sistemə də sahibdir.

STM-nin əsas podratçı olduğu başqa bir layihədən bəhs edən Ö.Güləryüz, Logistika Dəstək Gəmisini də təqdim edib. O, layihənin ikinci gəmisi olan "TCG UTG. Arif Ekmekçi" Logistika Dəstək Gəmisini (A-575) təqdim etməkdən qürur duyduğunu bildirib: "Şəhid SAT Komando Baş Leytenantı Arif Ekmekçinin adını daşıyan gəmimiz Dəniz Qüvvələrimizin təchizat və logistika imkanlarını gücləndirəcək. Dənizdə yanacaq doldurmaq, tonlarla maye və ağır yük daşımaq imkanı və 9 dəniz mili naviqasiya məsafəsi ilə Mavi Vətənin yükünü daşımaq üçün istənilən vəzifəyə hazırdır".

"TCG Derya" və "Marlin Sida" gəmisi ilə bağlı açıqlama verən Özgür Güləryüz "TCG Derya"nın saatda 24 dəniz mili sürətə çata biləcəyini, 26 min ton yerdəyişmə ilə çətin dəniz şəraitində təhlükəsiz hərəkətetmə qabiliyyətinə malik olduğunu vurğulayıb: "Gəmi ilə üzən qurğuların dənizdə helikopter yanacağı da daxil olmaqla, yanacaq və su ilə tez bir zamanda doldurulması təmin ediləcək. Gəmi vasitəsilə helikopterlərin və pilotsuz uçuş aparatlarının (PUA) müəyyən səviyyədə baxımı və təmiri dəstəklənəcək".

"Marlin Sida"nın dünyada elektron döyüş qabiliyyətinə malik yeganə pilotsuz hərbi kater olduğunu bildirən Ö.Güləryüz ondan kəşfiyyat, suüstü döyüş, sualtı döyüş, baza/liman/kritik obyekt və üzən platformaların mühafizəsi kimi vəzifələrdə istifadə ediləcəyini açıqlayıb.

Esmira YAZKAN ASLANOVA,

''Respublika'' qəzetinin

Türkiyə üzrə müxbiri.