Bölgədə 9 şəhər, 300-dən artıq yaşayış məntəqəsi bərpa ediləcək
Torpaq halallıq sevər, qayğı, nəvaziş istər. Ona doğma olanların, onu sevənlərin əllərinin, ürəklərinin hərarətindən dirçələr, laləzara, gülüstana çevrilər... Otuz il bu doğmalığa həsrət qalan, sinəsi yad ayaqlar altında tapdanan torpaqlarımız, suyu quruyan bulaqlarımız, sönmüş ocaqlarımız azadlığın dadını çıxarır indi. Nəhəng-nəhəng maşınların, qurğuların gurultusu axar çayların səsinə qarışıb dağlara, dərələrə yayılır, sanki: "Biz qayıtmışıq, biz əbədi qayıtmışıq", - deyir. Bu torpağın yaraları sağalır, düşmənin ayaq izləri silinir yavaş-yavaş. Dağıdılmış tarixi, mədəni abidələr bərpa olunur, yeni yollar, elektrik, su xətləri çəkilir, işıq gəlir, həyat gəlir. Sevinir bu torpağın hər bir övladı. Dədəmiz Qorqud demişkən: "Bu torpağı əkib-becərmədinsə, onu heç qorumağa dəyməz". Onu qorudu, xilas etdi, azadlığa qovuşdurdu bu yurdun igid oğulları. İndi də əkib-becərir, qurub-yaradır.
Yenilməz sərkərdəmiz torpaqlarımız erməni tapdağından xilas edilər-edilməz, öz planlarını açıqlamışdı: "Biz demişdik ki, torpaqlar işğaldan azad olunandan sonra bu torpaqları tezliklə bərpa edəcəyik. Mən bu yaxınlarda demişdim ki, biz Qarabağ bölgəsində cənnət yaradacağıq və sözümdə dururam. Bizim hamımızdan asılıdır ki, bu sözlər yerinə yetirilsin...".
Dövlət başçısı İlham Əliyev 2021-ci il aprelin 26-da BMT-nin qərargahı Tailandda yerləşən Asiya və Sakit okean üçün İqtisadi və Sosial Komissiyanın "Asiya və Sakit okean hövzəsində regional əməkdaşlıq vasitəsilə böhranlardan sonra daha güclü inkişafın təmin olunması" mövzusuna həsr edilən 77-ci sessiyasında videoformatda təqdim olunan çıxışında Vətən müharibəsində işğaldan azad edilmiş ərazilərdə başlanan bərpa-quruculuq işlərinin həcminin kifayət qədər böyük olduğuna diqqət çəkərək bildirmişdi: "Hazırda qarşımızda işğaldan azad olunmuş ərazilərdə tamamilə dağıdılmış şəhər və kəndlərin, bütün mədəni və dini abidələrin bərpası kimi nəhəng vəzifə durur".
Bəli, vəzifə nəhəng, məsuliyyətli, taleyüklüdür. Söhbət 9 şəhər və 300-dən artıq yaşayış məntəqəsinin bərpasından gedir. Özü də Prezidentin dediyi kimi, hər şey sıfırdan başlayır... İndi bir tərəfdən, torpağın bağrını dəlib düşmənin basdırdığı partlayıcı silah-sursat çıxarılıb zərərsizləşdirilir, digər tərəfdən, orada yol, körpü salınır, evlər, sosial obyektlər, tikintilər, müvafiq struktur yaradılır.
İşğaldan azad edilmiş ərazilərdə zəruri infrastruktur quruculuğu proqramı çərçivəsində beynəlxalq səviyyəli üç hava limanının inşasının da sosial-iqtisadi önəmi kifayət qədər böyükdür. Ötən il Zəngilanın Ağalı kəndi yenidən tikilib sakinlərin ixtiyarına verildi. Mərhələli şəkildə köç karvanları Ağalıya döndü, Qarabağda 30 ildən sonra ilk dərsin zəngləri çalındı. Bir qədər sonra isə Tərtərin Talış kəndi də təzə görkəmdə öz sakinlərini qoynuna aldı... Bölgədə infrastruktur layihələri ilə yanaşı, tarixi və mədəniyyət abidələrinin inventarlaşdırılması, mühafizəsi, o cümlədən bərpası istiqamətində də genişmiqyaslı işlər həyata keçirilir. Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyevanın təşəbbüsü və rəhbərliyilə 2020-ci il dekabrın 8-dən Heydər Əliyev Fondu işğaldan azad edilən ərazilərdəki mədəni-dini abidələrin, məscidlərin bərpası üzrə layihəyə başlayıb. Bununla da Heydər Əliyev Fondu tarixi bərpa işlərində dövlət tərəfindən həyata keçirilən layihələrə vətəndaş cəmiyyətinin üzvü kimi öz dəstəyini göstərir.
Mədəniyyət paytaxtımız Şuşa indi daha qürurludur, çünki onun da tarixi görkəmi özünə qaytarılır. Məscidlər bərpa olunur, azan səsi eşidilir. Yaradıcılıq Mərkəzi, Rəsm və Xalçaçılıq qalereyaları bərpa edilib. Şuşanın əvvəlki ənənələri də qayıdır. Artıq iki ildir ki, "Xarıbülbül" musiqi festivalı musiqi, şuşasevərləri bir araya yığır, Cıdır düzündən nəğmələr dörd bir yana yayılır: "Biz azad Şuşaya qayıtmışıq!", - deyir. Axı dövlət başçısı da demişdi: "...biz Şuşanı dirçəldəcəyik!"...
Dövlət başçısının bölgəyə hər səfərində hansısa obyektin təməli qoyulur, yaxud da açılışı edilir. İndi bu xəbərləri də Ali Baş Komandanın Vətən müharibəsindəki xoş müjdələri kimi eşitməyə adət etmişik.
Mayın 4-də Prezident İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva Laçın, Qubadlı, Zəngilan və Cəbrayıl rayonlarına səfər etdi. Laçın rayonunun Güləbird kəndinin təməli qoyuldu. Kənddə ümumilikdə 581 ailənin yaşayacağı planlaşdırılır. Prezident həmin gün Qubadlı şəhərində inzibati binanın, ilk yaşayış məhəlləsinin də təməlini qoydu. 2,6 hektara yaxın olan yaşayış məhəlləsinin yerləşdiyi ərazi çay və dağ mənzərəsi ilə əhatə olunub. Məhəllə şəhərin təsdiq edilmiş ümumi Baş planına uyğun salınacaq. Bu məhəllədə binaların üçmərtəbəli və dördmərtəbəli olması planlaşdırılır. Təməli qoyulan 600 şagird yerlik tam orta məktəb binası Qubadlının Dondarlı kəndi və ona bitişik açıq ərazidə inşa olunacaq. Təhsil ocağı və ona məxsus açıq ərazilər yaşayış sahələri ilə əhatə ediləcək. Məktəbin həyətyanı ərazisindəki idman qurğularından və oyun meydançalarından axşamlar və həftə sonları ictimaiyyət nümayəndələri də istifadə edə biləcəklər.
Dövlət başçısı Qubadlı rayonunun Zilanlı kəndinin də təməlini qoyub. Kənd rayon mərkəzindən 20 kilometr məsafədə, Həkəri və Bərgüşad çaylarının qovuşduğu ərazidə yerləşir. Təməli qoyulan Xanlıq kəndi rayon mərkəzindən 16 kilometr məsafədə, Həkəri çayının sahilindədir. Yaşayış məntəqəsinin layihələndirilən ərazisi elə Xanlıq kəndinin köhnə ərazisini əhatə edir və ümumi sahəsi 273 hektardan çoxdur. Mahruzlu kəndi isə təməli qoyulan növbəti kənddir.
Prezident səfər çərçivəsində Zəngilan Konqres Mərkəzinin tikintisi ilə tanış olub, inzibati binanın, rayon mərkəzi xəstəxanasının, Cahangirli kəndinin, Cəbrayıl rayonunda Xudafərin qəsəbəsinin təməlini qoyub. 330 kV-luq "Cəbrayıl" qovşaq yarımstansiyasının açılışını edib...
Bütün bunlar işğaldan azad edilmiş torpaqlarda görülən işlərin həcmini göstərir. Qarabağ tezliklə cənnətə dönəcək...
Zümrüd QURBANQIZI,
"Respublika".